Omgevingswet: materiële regels bouw- en sloopwerkzaamheden gevat in het Besluit bouwwerken leefomgeving

Pieter van der Woerd en Jaafar Massali van NewGround Law bespreken de technisch-inhoudelijke regelgeving voor het uitvoeren van bouw- en sloopwerkzaamheden aan bouwwerken, zoals zal worden opgenomen in de aanstaande Omgevingswet als Besluit bouwwerken leefomgeving.

Deze blog verscheen op Vastgoedjournaal | leestijd: 5 minuten

De Omgevingswet vervangt alle bestaande wet- en regelgeving op het gebied van de fysieke leefomgeving (o.a. ruimtelijke ordening, milieu en natuurbescherming). Onder het motto “eenvoudig beter” zullen 40 wetten en 120 AMvB’s worden gebundeld in één wet en vier AMvB’s. Dat zou het omgevingsrecht inzichtelijker, voorspelbaarder en gemakkelijker in het gebruik maken en zorgen voor een integrale benadering van de fysieke leefomgeving, meer flexibiliteit en afwegingsruimte voor lokale overheden en snellere besluitvorming. Nadat de geplande inwerkingtreding van de Omgevingswet aanvankelijk met een jaar was uitgesteld tot 1 januari 2022, is de beoogde inwerkingtredingsdatum opnieuw verplaatst. De huidige planning is inwerkingtreding op 1 juli 2022. Dit zou volgens de minister het Rijk, gemeenten, provincies, waterschappen en uitvoeringsorganisaties meer ruimte geven om de implementatie van de wet op een zorgvuldige en verantwoorde wijze af te ronden.

Bouwbesluit 2012 gaat op in het Bbl

In het Bouwbesluit 2012 zijn voorschriften opgenomen die onder andere betrekking hebben op de veiligheid, gezondheid en bruikbaarheid van bouwwerken. Met de komst van de Omgevingswet zal het Bouwbesluit opgaan in het Besluit bouwwerken leefomgeving (“Bbl”).

De regels omtrent de bouw- en sloopwerkzaamheden zijn nu opgenomen in hoofdstuk 8 van het Bouwbesluit 2012. In afdeling 8.1 staan de regels die in acht moeten worden genomen om onveilige situaties te voorkomen en om hinder tijdens het uitvoeren van bouw- en sloopwerkzaamheden te beperken. Deze regels zijn – hoewel gesteld in enigszins andere terminologie – grotendeels overgenomen in hoofdstuk 7 van het Bbl.

De regels in het Bbl zien naast materiële regels ook toe op procedures omtrent bouw- en sloopwerkzaamheden. Ook biedt het Bbl een mogelijkheid voor het stellen van maatwerkvoorschriften.

Het Bbl verschilt op twee aspecten met het Bouwbesluit 2012. Zo bevat het Bbl geen regels over het uitzetten van bebouwingsgrenzen, rooilijnen en het straatpeil op bouwterreinen door of namens het bevoegd gezag. Daarnaast bepaalt het Bbl dat alleen een plicht bestaat tot het treffen van maatregelen bij het verrichten van bouw- en sloopwerkzaamheden ter voorkoming van letsel van personen en van gevaar voor de veiligheid van belendingen. Er hoeven geen maatregelen genomen worden ter voorkoming van beschadiging of belemmering van wegen en van andere, al dan niet roerende zaken op een aangrenzend perceel en/of aan het bouw- of sloopterrein grenzende openbare weg, openbaar water of openbaar groen. Wel is in het Bbl een zorgplicht opgenomen voor het verrichten van bouw- en sloopwerkzaamheden aan bouwwerken. Deze zorgplicht houdt in dat de verrichter van de werkzaamheden verplicht is maatregelen te nemen die redelijkerwijs kunnen worden gevraagd om gevaar voor de gezondheid of veiligheid in de directe omgeving te voorkomen.

Geluid-, trilling- en stofhinder

Tijdens de bouw kunnen (ten minste) drie belangrijke overlastfactoren worden onderscheiden. Geluidhinder, trillinghinder en stofhinder. Het Bbl stelt, evenals het bouwbesluit 2012, regels die zien op het voorkomen van onveilige en ongezonde situaties in de directe omgeving van bouw- of sloopwerkzaamheden, waaronder geluid-, trilling- en stofhinder. Wij stippen deze regels hierna kort aan. 

Wat betreft geluidhinder (artikel 7.17 Bbl) is bepaald dat bedrijfsmatige bouw- of sloopwerkzaamheden zowel op werkdagen als op zaterdag tussen 7:00 en 19:00 uur mogen worden uitgevoerd. Verder is in dit artikel een tabel opgenomen waarin het maximale geluidsniveau is aangegeven. Het geluid dat geproduceerd mag worden door bouw- of sloopwerkzaamheden moet worden gemeten op de gevel van geluidsgevoelige objecten. Geluid dat in een woning wordt geproduceerd moet worden gemeten op de gevel van de buren en niet bij de scheidende wand van de woning waar geluid wordt geproduceerd en de buurwoning.

In het kader van trillinghinder (artikel 7.18 Bbl) moet worden voorkomen dat continue trillingen voelbaar zijn. Continue trillingen kunnen worden veroorzaakt door stationaire installaties zoals compressoren. Het aan- en afrijden van vrachtwagens kan worden gekwalificeerd als een niet continue trillinghinder. 

Bouw- en sloopwerkzaamheden mogen niet leiden tot stofhinder (artikel 7.19 Bbl). Het vrijkomen van stoffen bij deze werkzaamheden en de verspreiding hiervan naar de omgeving moet worden beperkt. Gedacht kan worden aan maatregelen zoals afdekking, nat- of schoonhouden van het terrein en sproeien tijdens het slopen. 

De regels zijn overigens niet nieuw, want deze staan ook al in het Bouwbesluit 2012, zij het dat er niet of nauwelijks op wordt gehandhaafd. De bekendheid met de regels is daardoor mogelijk naar de achtergrond verdwenen. Los daarvan geldt dat de normen nogal open zijn geformuleerd, zodat handhaving per definitie ingewikkeld is.

Bbl: Bouwbesluit 2012 in een nieuw jasje

Al met al lijkt er met de invoering van de Omgevingswet voor de praktijk niet veel te veranderen voor wat betreft de materiële regels voor het uitvoeren van bouw- en sloopwerkzaamheden. De meeste regels uit het Bouwbesluit 2012 keren terug in het Bbl. Ten aanzien van twee aspecten verschilt het Bbl wel van het Bouwbesluit 2012. Het Bbl bevat geen regels over het uitzetten van bebouwingsgrenzen, rooilijnen en het straatpeil op bouwterreinen door of namens het bevoegd gezag. Ook bestaat geen plicht meer tot het treffen van maatregelen ter voorkoming van beschadiging of belemmering van onder andere wegen en openbaar groen. Daarnaast is van belang dat de zorgplicht ter voorkoming van gevaar voor de gezondheid of veiligheid in de directe omgeving te allen tijde in acht moet worden genomen. Al met al kan worden gesteld dat het Bouwbesluit 2012 voor wat betreft de materiële regels bij het uitvoeren van bouw- en sloopwerkzaamheden in een nieuw jasje wordt gestoken: het Bbl.


Bron: Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden – 2018 | 291

Menu