Anne-Marie Klijn van NewGround Law was een van de genodigden van de Nederlandse Vereniging voor de Rechtspraak (NVvR) voor een interview over de stand van zaken van de huidige Nederlandse rechtsstaat. De serie gesprekken diende als uitgangspunt voor de jubileumuitgave van de 100-jarige NVvR, de belangenbehartiger van magistraten in Nederland.
Het spiegelpaleis – Reflecties op de rechtspleging
De Nederlandse Vereniging voor de Rechtspraak bestaat dit jaar, om precies te zijn op 6 oktober, 100 jaar en viert dit jubileum met een uitgave getiteld: Het spiegelpaleis. Reflecties op de rechtspleging. Aan de hand van tien thema’s en gesprekken met ruim veertig professionals die veel ervaring hebben met de rechtspraak en/of het Openbaar Ministerie, wordt openhartig gereflecteerd op de rechtspleging in Nederland. Thema’s als macht en tegenmacht, onafhankelijkheid, deskundigheid, diversiteit en zo meer, leiden in de uitgave tot prikkelende uitspraken als “de rechterlijke macht zou meer moeten durven”, “dat is onafhankelijkheid: niet bang zijn voor de waarheid” en “de rechterlijke macht is de laatste jaren te geïsoleerd geraakt, en te veel met zichzelf bezig“.
Een zeer lezenswaardige uitgave, samengesteld door Miek Smilde, waarmee de vereniging hoopt haar “leden te verleiden om het gesprek aan te gaan, met elkaar en met anderen […] in het belang van een robuuste rechtsstaat.”
Tegenspraak
Het interview met Anne-Marie Klijn werd opgenomen in het hoofdstuk ‘Tegenspraak’.
Citaat:
De meeste rechters doen wel hun best om binnen het bestaande systeem tot werkbare afspraken te komen, zegt Klijn. ‘Ze zijn intrinsiek gemotiveerd om recht te doen aan alle belangen, maar willen niet buiten hun macht treden. In een enkel geval durft een rechter in eerste aanleg wel van de lijn van de afdeling rechtspraak van de Raad van State af te wijken, maar nog te vaak volgen ze de bestaande jurisprudentie. Terwijl rechters onafhankelijk zijn. Ze mogen zich wel wat meer toe-eigenen.’ Het inzetten van gespecialiseerde rechters zou daarbij kunnen helpen. ‘Ik verbaas me nog altijd dat rechters moeten rouleren. Wij zijn als advocaten super gespecialiseerd, rechters moeten van alles kunnen. Waarom? Zet de beste mensen met veel ervaring in bij de ingewikkeldste zaken. Ja, dat kan tot tunnelvisie leiden, maar daarop kun je anticiperen door tegenspraak te organiseren. Bij veel organisaties is het inmiddels heel gewoon andere professionals, zoals psychologen, in dienst te hebben om ingesleten patronen In de manier van werken, gedrag en cultuur te bespreken en te veranderen. Dat zou de rechterlijke macht ook eens kunnen overwegen.’
Lees hier de weergave van het hele gesprek met Anne-Marie Klijn zoals gepubliceerd in de bundel.
Het spiegelpaleis. Reflecties op de rechtspleging werd samengesteld door Miek Smilde en is een uitgave uit 2023 van Uitgeverij Verloren en de NVvR.