Als gemeentes iets willen doen tegen het fastfoodaanbod, hebben ze extra juridische mogelijkheden nodig, blijkt uit onderzoek. Journalisten Martine Kamsma & Geertje Tuenter publiceerden op 28 juli 2022 een artikel over dit onderwerp in NRC en vroegen in dit kader Anne-Marie Klijn en Pim Oremans van NewGround Law naar de kansen, gevolgen en risico’s van voedselregelgeving binnen het omgevingsrecht in Nederland.
Een fragment uit: ‘Hoe vaak ik wel niet te horen krijg: jij gaat niet bepalen wat ik eet’, NRC | 28 juli 2022
Stroom aan rechtszaken
Is dit soort voedselregelgeving in Nederland, mocht die er komen, geen garantie voor een stroom aan rechtszaken? „Nou en of”, zegt [UvA onderzoeker Anniek] De Ruijter. „Dat is waarom de steun, en een duidelijke beleidslijn, van de landelijke overheid de gemeentes zo kan helpen.”
Die rechtszaken voorziet ook Anne-Marie Klijn, partner van advocatenkantoor NewGround Law en specialist omgevingsrecht. Klijn was in 2017 als gemeenteadvocaat in Amsterdam betrokken bij het verbod op toeristenwinkels in het centrum, onder meer vanwege ‘bewoonbaarheid’ van die gebieden. Ook over die regelgeving werd door ondernemers flink geprocedeerd. Een deel van hen heeft succesvol aangevochten een toeristenwinkel te zijn. „Maar”, zegt Klijn, „de regelgeving zélf heeft de toets van de rechter steeds doorstaan.” Met andere woorden: de gemeente mag onderscheid maken tussen toeristenwinkels en andere winkels, en daarop selecteren.
Duidelijk is dat het reguleren van de gezonde omgeving past in een trend. „Er is bij de inrichting van de openbare ruimte bijvoorbeeld steeds meer aandacht voor sport en bewegen”, zegt advocaat Pim Oremans, een collega van Klijn. In de nieuwe Omgevingswet, waarin alle ruimtelijke ordening moet worden ondergebracht, wordt onder meer gesproken over het ‘bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving’.
Het weren van ongezond voedselaanbod acht Klijn „moeilijk voor elkaar te krijgen, maar niet onmogelijk”, ook op basis van bestaande lokale regelgeving. De crux is volgens haar „hoe je de begrippen ‘gezond’ en ‘niet gezond’ bulletproof maakt.” De beoordelingscriteria moeten „objectief, toetsbaar en redelijk” zijn.
Volgens De Ruijter moet de wetgever „op een gegeven moment ergens een grens te trekken”. Maar zo is dat bij luchtkwaliteit ook, zegt ze. „Als duidelijk blijkt dat deze grens wordt overschreden kan er gehandhaafd worden. Dan moet de overheid burgers gaan beschermen.”
–> Lees verder in NRC of via deze LINK
Meer lezen over dit onderwerp:
Gemeenten beperkt in mogelijkheden om te zorgen voor gezonde voedselomgeving
Onderzoeksrapport Law Center for Health & Life / Publiekrecht UvA